Bestaand isolatieglas ter plaatse, in een bus thuis voor de deur, uit elkaar halen en reinigen. Vervolgens een PET-folie in de spouw aanbrengen, het geheel herbouwen tot triple glas en herplaatsen.
Dat is samengevat de omschrijving van ‘geen afval en meer CO2-reductie door verbetering isolatieglas’. Dit initiatief van Bart van der Werf – Logtenberg van BW-Bouwadvies, Wout Hoogendoorn van Si-X, Gert-Jan van Dijken van Van Dijken Glasbeleving en Rutger Snoek van het Rijksvastgoedbedrijf reduceert de Ug-waarde van het isolatieglas van 2,8 naar circa 1,1 W/m2K. Ze verwachten dat ‘hun’ isolatieglas-verbeteringsbus nog dit jaar de weg op kan.
Isolatieglas opnieuw inzetten
De oplossing van het viertal is de uitkomst van een aantal door Booosting, georganiseerde workshops. Dit ‘platform voor koplopers in bouwinnovatie’ wilde onderzoeken of het mogelijk is bestaand isolatieglas te upgraden en hergebruiken. Dat lijkt gelukt met dit initiatief, waarvoor Van der Werf – Logtenberg het woord voert. ‘In de huidige bouwpraktijk recyclet men vrijwel al het afgedankte vensterglas tot verpakkingsmateriaal’, legt hij uit. ‘Dat is downcyclen. Het materiaal is dan nog niet versleten en kan hoogwaardiger opnieuw worden ingezet.’
Hergebruik van isolatieglas blijkt op allerlei vlakken uitdagend. ‘We willen nadenken over betere nieuwe producten. Het isolatieglas van de toekomst moet opnieuw te monteren zijn, zodat we de componenten eenvoudig kunnen terugwinnen en opnieuw kunnen inzetten. Het is de bedoeling dat het gehele upgrade-proces mobiel kan plaatsvinden. Daarom willen we twee vrachtwagens ombouwen tot een werkplaats om het triple glas overal terplekke te kunnen maken. Ons enthousiaste team heeft inmiddels een eerste succesvolle praktijkproef uitgevoerd.’
Glasproducenten overtuigen
Volgens de initiators zal het niet eenvoudig zijn om de glasproducenten te overtuigen om bestaand glas te upgraden. ‘De grondstoffen voor de glasproductie raken echter langzaam op, dus we zullen met een oplossing moeten komen. Als we de komende jaren op deze innovatieve wijze miljoenen vierkante meters glas verbeteren, komen we veel dichter bij de doelen van de taakstelling CO2-reductie.’ Maar Van der Werf – Logtenberg realiseert zich dat er nog een lange weg tis e gaan van testen en ontwikkelen. Zo kan hij nog geen concreet antwoord geven op de vraag hoeveel tijd zo’n upgrade vraagt, uitgaande van gemiddeld 16 vierkante meter glas per woning. ‘Dat weten we nog niet precies, maar de verwachting is dat toch zeker binnen een dag gereed is. We hopen over een paar maanden hier een exacter antwoord op te kunnen geven.’
Hoge kosten upgraden isolatieglas?
Bij het vervangen van bestaand door nieuw glas is de verhouding tussen arbeid en materiaal qua kosten ongeveer 2/3 tegenover 1/3. Bij upgraden gaat het hoofdzakelijk om arbeidskosten. Is dat niet veel te kostbaar?
‘Vooralsnog lijkt het kostbaar, maar in de eerste proef moesten we alles uitvinden. De meesten van ons hadden nog nooit isolatieglas gemaakt. Inmiddels zijn er nieuwe apparaten bedacht en gemaakt, waarmee de volgende ingeplande proef al een stuk sneller zal gaan. In de toekomst is de verwachting dat de eco-tax voor nieuw glas enorm omhoog zal gaan. Zeker als zal blijken dat er goed hergebruik mogelijk is. Zeker dan wordt deze toepassing erg interessant. Maar wat veel belangrijker is, is dat de vraag vanuit de markt er is. Mensen en bedrijven willen milieuverantwoordelijke keuzes kunnen maken en zijn bereid daar extra geld voor uit te geven. Ook worden deze keuzes via subsidies vaak gestimuleerd. Geld is zeker niet het enige waar je naar moet kijken, de milieuwinst is enorm. CO2-reductie is wereldwijd een speerpunt van het overheidsbeleid. Daar sluit onze oplossing perfect op aan.’
Is het niet beter glas op deze wijze te demonteren en recyclen en te vervangen door fabrieksmatig geproduceerd en dus beter presterend glas?
‘Nee. Tot op heden is de gehele glasindustrie ver achtergebleven op alle doelstellingen. Glas wordt nu gedowncyclet tot verpakkingsmateriaal, zoals jampotjes. Nieuwe glas met betere isolatiewaardes is niet alleen veel duurder maar ook veel dikker en zwaarder. Triple glas met drie lagen glas past simpelweg niet in bestaande houten draairamen. Glaslatten passen niet meer en door het gewicht zakt het raam uit en gaat het raam klemmen. Bij niet-draaiende delen dient de sponning vaak nog dieper uitgefreesd te worden.’
Nog dit jaar op pad
Wanneer gaan de wagens concreet ingezet worden?
‘Hoe eerder, hoe beter. De eerste concrete aanvragen voor kleine en grote projecten zijn al binnengekomen. Er komt in ieder geval een eerste serieuze pilot. We zijn nu vooral aan het kijken naar een verbetering in efficiency door meer machinaal te doen. Ook zijn we in overleg met foliefabrikanten om de juiste specificaties te krijgen. De verwachting is dat we onze oplossing binnen een jaar als regulier product kunnen aanbieden. Er zijn al bussen voor zonnepanelen en voor de isolatie van spouwmuren en kruipruimten. Wij zijn de volgende bus: de isolatieglas-verbeteringsbus.’
Hoe nu verder?
‘Er valt nog een hoop te verbeteren en daar zijn we druk mee bezig. De kern blijft dat het isolatieglas veel beter gaat presteren en dat upgraden geen glasafval met zich meebrengt. Het levert bovendien een enorme CO2-reductie op ten opzichte van conventionele glasvervanging. Op dit moment krijgen we veel vragen en enthousiaste reacties. Dat is superfijn. Ons filmpje van de eerste proef is al ruim 700 keer bekeken. We zijn op de goede weg. Op 20 februari testen we verder.’
In Glas in Beeld #2 (april 2021) gaan we in ons dossier duurzaamheid dieper in op dit onderwerp. Dan komt ook directeur Cor Wittekoek van Vlakglasrecycling Nederland aan het woord. Hij begrijpt de discussie over downcyclen, maar benadrukt dat het hergebruik van floatglas in de glaswol- en verpakkingsindustrie vanuit milieuoogpunt geen minderwaardige oplossing is.