‘Architecten vragen ons om hun ontwerp te respecteren en waar mogelijk nog beter te maken. Als uitvoerende marktpartijen moeten we een proactieve en oplossingsgerichte houding aannemen. Nu beperkt de glaswereld zichzelf door het denken in standaard verbindingsmethoden en oplossingen.’ Dat zei Wout Hoogendoorn, directeur van Si-X, in zijn presentatie ‘Glas niet schroeven maar lijmen’ tijdens de GLASDAG 2022.
De GLASDAG vond op 9 juni plaats in het AFAS Experience Center in Leusden. Het evenement is een initiatief van het team van Glas in Beeld. Sprekers waren: Gerard Loozekoot, Sanmukh Bawa, José Zaman, Roland Valckenborg, Anton Peters, Wout Hoogendoorn en Arjan Klem. Ton van der Veldt (oprichter en lid RvB AFAS Software) leidde de deelnemers aan de GLASDAG rond door het AFAS Theater met zijn spectaculaire glaskoepel. AGC Nederland, ThomsaGlass, OnderhoudNL en AYROX maakten de GLASDAG 2022 mede mogelijk.
Wout Hoogendoorn
Wout Hoogendoorn is meer dan dertig jaar actief in de wereld van gevel- en glastechniek. Van 1992 tot 2004 was hij mede-eigenaar van de BRS Group en HTC. In 2005 richtte hij Si-X op, ‘de partner op het gebied van bouwen met glas, wanneer de technische en/of artistieke uitdaging maximaal groot is’. Hoogendoorn is via zijn bedrijf betrokken bij het technisch ontwerp en realisatie van niet standaard glasprojecten. Voorbeelden hiervan zijn de ultraslanke hybride trap ABT Velp, het Co-Creation Center op the Green Village in Delft en de glazen vitrines boven de Hema op het 18Septemberplein in Eindhoven.
In de video vertelt Hoogendoorn over de onderwerpen die hij behandelde tijdens de GLASDAG 2022. Onder de video vat hij zijn presentatie samen en onderaan het bericht zijn volledige presentatie.
Luisteren naar architecten
Ik heb geleerd dat het luisteren naar de droom van de architecten veel voordelen oplevert. Het daagt mij uit om te werken aan de beste, esthetische oplossing. Als bijvangst wordt het daarbij ook technisch en commercieel aantrekkelijker. Voor mij is het vanzelfsprekend dat je altijd denkt in integrale oplossingen. Ook brede materiaal- en productiekennis zorgen voor meer succes. Zoals bij het schaken: Is er nog een betere zet mogelijk? Daarom verbeter ik details zolang dat het mogelijk is.
Lijmen roept vragen op
Ik heb ervaren dat het toepassen van lijmverbindingen voor mij veel vragen opriep. Er is veel informatie beschikbaar, maar die kon ik niet 1-op-1 toepassen. Om die reden heb ik op kleine schaal lijmproeven genomen. Dat leverde veel nieuwe inzichten op. Bij het maken van de juiste lijmkeuze moest ik rekening houden met de volgende aspecten.
- Het te lijmen materiaal
- De hardheid (shore)
- ETAG (veiligheid)
- Verwerkbaarheid (de haalbaarheid lijmen op locatie en in de open lucht)
- Kruipgedrag
- Transparante lijm (eis architect)
- Reparatiemogelijkheid
- Ongevoeligheid voor vocht (waardoor sterktevermindering)
- Dikte lijm volgens voorschriften
- Gevoeligheid voor uitzetten en krimp (spanning)
- Haalbaarheid in-scheurdetail
- Uithardingstijd
- Veroudering
- UV-stabiliteit
Voor de lijmproeven heb ik onderstaande lijmen getest op bovenstaande criteria.
- PU (polyurethaan) – Araldite-2028-01, 2-component
- UV-hardende ACRYL- lijm, 2276, Sadechaf, 1-component
- HOT-melt Dowcorning 2400, Silicone, transparant
- 2-component silicone 993, Dow-Corning, kleur (*)
- 2-component epoxy DP490, kleur (*)
(*) Voor de verlijming van titanium en zijkanten glasvinnen.
Samenwerking
Samenwerken is altijd belangrijk, zeker wanneer je nieuwe wegen wilt bewandelen. Voor het doen van de testen heb ik onder meer zeer plezierig samengewerkt met de KU-Leuven. In tegenstelling tot Nederlandse kennisinstituten kon ik daar zeer informeel en snel mijn testen uitvoeren. Ik vind het belangrijk om je bevindingen te toetsen met een gelijke partner om daardoor foutkansen te verminderen.
In een aantal door mij gerealiseerde glasprojecten laat ik zien dat lijmen als ‘verbindingstechniek’ het bouwen eenvoudiger en mooier maakt. En niet in de laatste plaats: we worden een meer gerespecteerde partij voor de architect.
