De eisen omtrent rookverspreiding, brand- en vluchtveiligheid worden per 1 juli aanzienlijk aangescherpt. Dit heeft volgens Adviseur geveltechniek en brandveiligheid Joris van der Vleuten van Peutz Geveltechniek grote gevolgen voor glasconstructies. Zo zal de regel ‘20 minuten vlamdichtheid is 30 minuten rookwerend’ vervallen. ‘De constructies zelf moeten dus rookwerend zijn. In veel gevallen kan rookwering met gelaagd of gehard glas, maar net als met brandwerendheid moet de hele constructie getest zijn en voorzien van classificatierapporten. En die zijn nog lang niet altijd beschikbaar’, aldus Van der Vleuten.
Brandveiligheid is een fundamenteel onderdeel van verantwoord en comfortabel wonen, werken of verblijven in een gebouw. De overheid schrijft om een hoge mate van brandveiligheid te garanderen strenge wet- en regelgeving voor. Die is vastgelegd in het Bouwbesluit. De eisen omtrent rookwering worden nu behoorlijk strenger om de brandveiligheid verder te verhogen.
Veilig vluchten bij brand
Het belangrijkste doel van rookwerendheid is dat mensen tijdens een brand voldoende tijd hebben om te ontsnappen en niet vroegtijdig worden belemmerd door rook. De term die hierbij wordt gebruikt is de Required Safe Escape Time of RSET (benodigde tijd om veilig te ontsnappen). Adequate rookwerendheid en rookbeheersing vergroot de hoeveelheid tijd die mensen hebben om veilig te ontsnappen. Dit heet ook wel de Available Safe Escape Time of ASET (beschikbare tijd om veilig te ontsnappen). Hoe groter het verschil tussen de benodigde tijd en beschikbare tijd om in veiligheid te komen (de Veiligheidsmarge) hoe groter de kans dat iemand veilig uit de situatie kan ontsnappen. Wanneer de benodigde vluchttijd de veiligheidsmarge overstijgt, komen mensen in een situatie terecht waar gezondheidsschade optreedt.
Om de veiligheid te vergroten gaan daarom strengere eisen gelden met betrekking tot – onder andere – rookverspreiding. Deze eisen worden afgestemd op de Europese classificaties Sa en S200 en hebben een directe invloed op de vluchtveiligheid in gebouwen.
Nieuwe classificaties rookwering
Het effect van brandveiligheidsmaatregelen is zo goed als de zwakste schakel binnen het geheel. In de praktijk blijkt namelijk dat brandwerende eigenschappen en vlamdichtheid van een scheiding weinig zeggen over de rookwerendheid. Brandwerende scheidingen waarbij actieve afdichtingsmiddelen, zoals opschuimende middelen worden gebruikt, reageren op de temperatuurstijging bij een brand. Veel van deze actieve afdichtingsmiddelen leveren pas goede rookwerendheid na activering. Dat is doorgaans vanaf circa 200 °C. Afhankelijk van de locatie in de constructie is dat enkele minuten na het begin van de brand. Vóór activering of bij koude rook heeft rook vrij spel.
Het aangepaste Bouwbesluit beoordeelt rookwering apart. Ook houdt het rekening met bijvoorbeeld koude rook, zodat de mate van aandacht voor rookwerendheid weer past bij de huidige situatie. Daarom zullen de nieuwe classificaties, het onafhankelijke testen en de bewustwording omtrent de gevaren van rook een belangrijke, positieve invloed hebben op het effecten van de brandveiligheidsmaatregelen.
Gevolgen voor glasconstructies
Op de vraag of de aangepaste regelgeving gevolgen heeft voor brandwerend glas zegt Van der Vleuten van Peutz geveltechniek het volgende. ‘Ja dat heeft effect. De regel “20 minuten vlamdichtheid is 30 minuten rookwerend” zal vervallen. De constructies zelf moeten dus rookwerend zijn. In veel gevallen kan dat met gelaagd of gehard glas, maar net als met brandwerendheid moet de hele constructie getest zijn en voorzien van classificatierapporten. De rookwerendheidstest is voornamelijk ontwikkeld voor raam- en deurconstructies. In de huidige Nederlandse eisen moeten ook dichte wanden of glaswanden voldoen aan de eis Sa of S200. Daar zijn lang niet altijd testrapporten voor beschikbaar.’
Dit betekent volgens Van der Vleuten dat ze nog niet geclassificeerd kunnen worden volgens EN 13501-2. ‘Wel zijn er in NEN 6075 grenswaarden opgenomen voor alle andere constructieonderdelen, zoals voegafdichtingen, doorvoeringen of glaswanden. Zo kan een bepaald type voegafdichting als Sa of S200 worden aangemerkt. In een aantal scheidingen zal de combinatie tussen brandwerend en rookwerend S200 gevraagd worden. Deze situaties zijn nog lang niet altijd getest. Overigens, het algemene advies is wel altijd, rookwerend of niet, deuren sluiten. Iedere barrière tegen rook helpt om levens te redden.’
Sabaprotect M500 kit
Dit bericht is mede tot stand gekomen met behulp van SABA dat Sabaprotect M500 kit als adequate oplossing voor brandveilig afdichten op de markt brengt. Recentelijk is Sabaprotect M500 door een onafhankelijk instituut getest en goedgekeurd in acht verschillende configuraties. Daarmee bewijst het product zich volgens SABA opnieuw en voldoet de kit ‘moeiteloos aan de Sa en S200 classificatie-eisen’.
Zie ook dit artikel: Rookwerendheid Sa of S200 verplicht door nieuwe Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) | Peutz. Hier alvast de inleiding.
Dat brandveiligheid niet alleen betrekking heeft op brand is misschien een open deur. Ook dat er meer slachtoffers vallen door rook dan door vuur is oud nieuws. Maar gelukkig komt er steeds meer aandacht voor een essentieel veiligheidskenmerk: het tegengaan van rookverspreiding door bouwkundige scheidingsconstructies, ook wel rookwerendheid genoemd. Rook is schadelijke verontreinigde lucht en bemoeilijkt het vluchten bij brand. Rook is doorgaans een groter gevaar dan de brand zelf voor mensen die aanwezig zijn in een gebouw. In het Bouwbesluit 2012 wordt (ten onrechte) aangenomen dat de rookwerendheid van een constructie kan worden vastgesteld door het testen van de brandwerendheid, specifiek op het criterium vlamdichtheid (E). In het nieuwe Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) wordt een meer realistische methode aangewezen voor het bepalen van de rookwerendheid van een constructie, namelijk op basis van testresultaten.
Proefopzet rookwering
Binnen het Europese systeem is een testnorm ontwikkeld die specifiek is opgesteld voor het testen van de luchtlekkage van deuren, luiken, te openen ramen en hangen sluitwerk, de EN 1634-3. Hierbij wordt een drukverschil aangebracht over de deur. Deze deur wordt voorafgaand aan de test ingebouwd in een beproevingsframe. Dit frame wordt vervolgens voor de zogenaamde rookkast gehangen, deze rookkast is in feite een elektrisch verwarmde testkamer. De meting wordt gedaan bij omgevingstemperatuur (20°C; Sa) en/of verhoogde temperatuur (200°C; S200). Vanaf één zijde wordt een overdruk gecreëerd. Vervolgens wordt het lekdebiet (de lekkage bij een bepaald drukverschil en een bepaalde temperatuur) gemeten. Per deur wordt twee keer gemeten.
